Geluk
Vandaag een guest post van mijn goede vriend Pieter van Megen
Vincent
‘Er is geen weg naar geluk, geluk is de weg’
–Boeddha
Onlangs was ik in Las Vegas. Toen ik er rondliep, was ik eerst overweldigd. Ik voelde me Alice in Wonderland. Bekomen van de verbazing viel vooral de tegenstelling tussen de protserige luxe van de casino’s en de talrijke bedelaars op. Uiteindelijk kwam ik tot de conclusie: dit is in een notendop wat er mis is met de wereld. Er is een wereld waarin mensen van gekkigheid niet weten wat ze met hun geld moeten doen, terwijl er een parallelle wereld is waarin mensen sterven van de honger. In Las Vegas is er een overeenkomst tussen de twee: beiden verliezen ze, niemand is gelukkig.
Er is onderzoek gedaan naar geluk en de relatie tussen geluk en economie, onder andere door de Nederlander Ruut Veenhoven. Hij stelde vast dat het welvaartsniveau dat we in Nederland in 1953 hadden al het maximale geluksniveau was dat met welvaart bereikt kan worden. Al het extra geluk dat we daarna hebben gekregen, wordt niet verklaard door welvaart maar vooral door persoonlijke vrijheid.
Geld uitgeven lijkt een morele plicht geworden. Als we geen geld uitgeven, gaat het slecht met de economie en slecht met ons. Banen gaan verloren en pensioenen kunnen niet betaald worden. Allemaal doordat de economie niet groeit. Het hele systeem is namelijk gebaseerd op groei, vrij naar Gordon Gekko uit de film Wall Street: groei is goed.
De groei is nu weg en dat is dus slecht. Links en rechts hoor je de hele tijd hoe erg dit is. Natuurlijk, als je je baan verliest, is dat zeker niet prettig. Maar denk eens aan het geluksonderzoek van Ruut Veenhoven. Onze iets afnemende welvaart zorgt er helemaal niet voor dat we minder gelukkig zijn.
Onlangs las ik een goed artikel in Trouw (lees dit artikel hier). Daarin werd economische groei en de noodzaak daarvoor heel simpel uitgelegd. Het artikel eindigt met de woorden: ‘Omdat iedereen op rijkdom uit is, vindt men het onaangenaam als een ander zijn doel bereikt’. Zo is het met geluk vaak ook. Mensen hopen dat andere mensen ongelukkiger zijn dan zij. Ze zouden zich veel beter kunnen bezighouden met hun eigen geluk. Dat hebben ze wél zelf in de hand. Bovendien zal een gelukkig mens zijn geluk willen delen.
Het economische systeem moet veranderen. Waarom? Omdat het niet houdbaar is en omdat we er niet gelukkiger van worden. De planeet wordt uitgemolken en mensen worden uitgebuit. Allemaal voor de mantra ‘groei is goed.’
Wat kun je hier zelf aan doen? Stop met geld uitgeven aan dingen die je niet nodig hebt en besef dat je nu al gelukkiger bent dan ooit. Misschien stort de economie dan wel helemaal in elkaar, maar hoe erg is dat nu werkelijk? Hoe erg is het dat er een einde komt aan een onhoudbaar en pervers systeem, dat alleen kan blijven bestaan door exploitatie van mens en natuur als het plaats maakt voor een systeem waarin het geluk van mensen centraal staat?
Met dank aan de minimalist voor het platform,
Pieter van Megen
verzenden...